بررسی کارایی راکتور ناپیوسته متوالی (SBR) در تصفیه فاضلاب در شرایط مختلف بهره برداری و راهبری

بسیاری از کشورهای صنعتی ونیمه صنعتی تجربه استفاده از راکتور ناپیوسته  متوالی (SBR ) جهت تصفیه فاضلاب های شهری و صنعتی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند . سادگی ، انعطاف پذیری و مقرون به صرفه بودن این روش تصفیه بیولوژیکی باعث اهمیت استفاده از آن در تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی شده است.هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی راکتور ناپیوسته متوالی در تصفیه فاضلاب شهری در شرایط مختلف بهره برداری و راهبری می باشد. برای انجام مطالعه از دو عدد راکتور ناپیوسته متوالی استوانه ای شکل، از جنس پلکسی گلس، به حجم 20 لیتر ، استفاده شد. . جهت تغذیه راکتور از فاضلاب مصنوعی با ‍‍COD=600 و BOD5=420  میلی گرم بر لیتر استفاده شد. راکتور در پنج  زمان ماند سلولی  5 ، 10،15 ، 20 و 25 روز بهره برداری شد. پس از ایجاد شرایط پایدار در راکتورها در طول 8 ماه تحقیق، نمونه برداری و آزمون پارامترهایی از قبیل COD ، BOD ، MLSS ، MLVSS ، MLNVSS ، PH ، DO ، SV1 ، SOUR و F/M انجام یافت. نتایج نشان داد که در بین زمان ماند سلولی مختلف (5، 10، 15، 20 و  25 روز) در زمان ماند سلولی 10 روز بهترین بازده حذف COD (95%) بدون مشکلات پدیده بالکینگ ، پدیده  نوک سوزنی فلوک و همچنین تولید کف و رشد پراکنده ایجادگردید. در این زمان ماند سلولی  SVI=90 ml/gبود . در این زمان ماند سلولی سیتم در فاز کاهش رشد بهره برداری شد و F/M=0.25 1/d بود. در زمان ماند سلولی پایین تر از 5 روز  بازده حذف مواد آلی به دلیل ایجاد کف سفید پرحجم ناشی از پایین بودن MLSS و همچنین  ایجاد لخته ریز به دلیل رشد پراکنده  پایین بودو  خاصیت  ته نشینی لجن( ml/g SVI=60 ) پایین بود وبنظرمی رسد سیتم در فاز رشدلگاریتمی بهربرداری شد و  F/M=1.8 1/d بود. در زمان ماند سلولی بیش از 25 روز نیز پدیده بالکینگ رشته ای تشدید یافت و بازده سیتم به دلیل خاصیت بد ته نشینی لجن (ml/g SVI=215 ) پایین بود و لجن به دلیل رشد بیش از حد میکروارگانیسم های رشته ای  به راحتی ته نشین نمی شد.در این شرایط  F/M=0.05 1/d بود. با افزایش زمان ماند سلولی ( بالاتر از 20روز) به دلیل ورود به فاز خودتخریبی ، و افزایش باکتری های غیر فعال و پیر، نرخ مصرف اکسیژن پایین و میزان SOUR  به 7 میلی گرم اکسیژن در ساعت به ازای هرگرم مواد معلق فرار رسید. اما در زمان سلولی  پایین ( 5 روز) به دلیل فاز رشد لگاریتمی ، و افزایش باکتری های  فعال و جوان  نرخ مصرف اکسیژن بالاو میزان SOUR  به 22 میلی گرم اکسیژن در ساعت به ازای هرگرم مواد معلق فرار رسید.